Chińscy eksperci twierdzš, że naciskano na nich, by udzieli poparcia planom budowy tamy na jeziorze Mugeco w prefekturze Kangding (tyb. Darcedo) prowincji Sichuan. Tama, która ma kosztować dwa miliardy yuanów (300 milionów USD), przyniesie, ich zdaniem, katastrofalne skutki ekologiczne.

Władze “poœwięciły nam tylko jeden dzień – powiedział, według tajnego dokumentu, który udało się zdobyć RFA, prof. Tang Xueshan z pekińskiego Uniwersytetu Leœnictwa i doradca ministerstwa œrodowiska. – Wielu ekspertów nawet nie widziało tego jeziora, ale na dokumentach [popierajšcych projekt] widniejš ich podpisy. Urzędnicy twierdzili, że to projekt specjalny. I że musi zostać zrealizowany, nawet jeœli oznacza to zaburzenie równowagi ekologicznej”.

Dokument nosi datę 11 czerwca 2003 roku i jest oznaczony jako “tajny”. Wynika z niego, że wielu ekspertów, którzy przed dwoma laty poparli tamę, chciałoby zatrzymać jej budowę.

“W żadnym kraju nie buduje się tam w parkach narodowych – miał powiedzieć Chen Anze z Instytutu Geologii i Geofizyki Chińskiej Akademii Nauk. – I my nie powinniœmy tego robić”. Chen obawia się, że wzniesienie tamy zmniejszy ruch turystyczny i że ewentualne zyski nie pokryjš strat ubogiego regionu, choć prywatne firmy obiecujš dodatkowe inwestycje w wysokoœci 60-70 milionów (8 milionów USD) yuanów rocznie.

Zwolennicy tamy mówili ekspertom, że “ta elektrownia przyczyni się do promowania jednoœci i stabilizacji w regionie – twierdzi Chen. – Zrozumieliœmy ich i udzieliliœmy naszego poparcia, ale chcieliœmy, by zagwarantowali, że zminimalizujš zniszczenia”.

Kontrowersyjnym projektem zajmowały się najwyższe władze ChRL. Budowy tamy chcš władze lokalne i doskonale ustosunkowana firma Huaneng. Tybetański uczony Phuncog Łangjal z Chińskiej Akademii Nauk i były członek Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych (OLPKK) napisał w maju do premiera Wen Jiabao, przekazujšc mu petycje mieszkańców regionu o poniechanie budowy tamy.

“Uważam te apele za rozsšdne – stwierdził Phuncog Łangjal. – Ludzie uznali, że jako były delegat i członek Stałego Komitetu VI i VII OLPKK zdołam dotrzeć do najwyższych przywódców, którzy podejmš słuszne decyzje”.

W odpowiedzi na ten list Wen wysłał do Darcedo komisję œledczš, która po powrocie do Pekinu stwierdziła, że tama podniesie dochody ludnoœci, nie wspominajšc słowem o œrodowisku naturalnym. Urzędnicy tybetańscy nie zmienili stanowiska i podczas spotkania, do którego doszło 13 czerwca, otwarcie spierali się członkami komisji i przedstawicielami Huaneng.

Huaneng należy do Li Xiaopenga, syna byłego premiera Li Penga. Firma i prefektura Kardze miały wspólnie sfinansować budowę tamy. Nie wiadomo, jaki miał być ich udział w kosztach. ródła RFA twierdzš, że Huaneng ma otrzymać 60, a prefektura – 40 procent zysków z inwestycji.

“Huaneng pocišga za wszystkie sznurki”, powiedział RFA zastrzegajšcy anonimowoœć urzędnik z Departamentu Ochrony Œrodowiska prefektury Kardze.

Cytowanych w dokumencie ekspertów niepokojš różne kwestie. Według Yin Kaipu z Instytutu Biologii Chińskiej Akademii Nauk, który wielokrotnie prowadził tam badania, “region jest domem 1.000 gatunków subtropikalnych, wysokogórskich roœlin, 2.000 gatunków kręgowców, ponad 100 gatunków rzadkich ptaków oraz wielu zwierzšt ziemnowodnych, ryb i owadów. Na całym œwiecie słynie z 30 gatunków czerwonych azalii. Wzniesienie trzydziestometrowej żelbetonowej tamy będzie katastrofš. Pod wodš znajdzie się ponad 20.000 akrów dziewiczego lasu. Osuszone Qicaihai (“Siedmiobarwne Morze”) zmieni się w pustynię. Wyschnie też wiele strumieni i rzek. Budowane wczeœniej mniejsze elektrownie wodne doprowadziły już do zagłady licznych goršcych Ÿródeł”.

Tang z Ministerstwa Leœnictwa uważa, że projekt jest niebezpieczny, ponieważ tama ma powstać w regionie nawiedzanym przez trzęsienia ziemi i oddalonym zaledwie o 21 kilometrów od miasta Kangding. Tama “będzie groŸna jak bomba zegarowa z zapalnikiem nastawionym na nieznanš godzinę. Trzydziestometrowa konstrukcja oznacza potężnš masę i siłę wody. Zagrożenie jest ogromne. Yin Kaipu twierdzi, że nawet po przeprowadzeniu badań geologicznych trudno będzie zbudować tamę odpornš na nieprzewidywalne przecież trzęsienia ziemi”.