Radio Wolna Azja (RFA)
16 stycznia 2004

Zakazany pogrzeb

Władze chińskie uniemożliwiajš wiernym udział w pogrzebie Khenpo Dzigme Phuncoga, słynnego nauczyciela buddyjskiego, który zmarł 7 stycznia w Czengdu, w tybetańskim regionie prowincji Sichuan. Duchowni majš tydzień na złożenie ostatniego hołdu doczesnym szczštkom nauczyciela. Rytuały odbywajš się w Instytucie Studiów Buddyjskich Serthar w Kardze (chiń. Ganzi), w prowincji Sichuan, z którego w 2001 roku wydalono większoœć uczniów.

Mnisi i mniszki z Kardze rozpoczęli tradycyjne rytuały 13 stycznia. “Khenpo miał uczniów w 23 prowincjach ChRL – mówi zastrzegajšcy anonimowoœć wierny – w tym wielu bogatych i wpływowych Chińczyków, ale żaden z nich nie może tu przyjechać”.

Siedemdziesięciodwuletni Khenpo Dzigme Phuncog – główny opat i założyciel Instytutu Serthar, w którym przed kampaniš z 2001 roku studiowało ponad osiem tysięcy uczniów – zmarł 6 stycznia około dziewištej rano w szpitalu wojskowym w Czengdu, gdzie przeszedł operację serca. Według rzšdowej agencji Xinhua władze “zezwolš” na odprawienie tradycyjnych rytuałów pogrzebowych. Tybetańskie Ÿródła twierdzš jednak, że do udziału w ceremoniach nie dopuszczono nikogo spoza okręgu Serthar.

Uczniowie szybko odebrali Khenpo zwłoki ze szpitala. Dwa dni póŸniej władze lokalne, najwyraŸniej obawiajšc się rozruchów, nakazały natychmiastowš kremację, mnichom udało się jednak wyjednać tygodniowš zwłokę. Szczštki Khenpo zostanš spalone najprawdopodobniej 22 stycznia.

Popularnoœć Khenpo Dzigme Phuncoga budziła ogromny niepokój władz. W 2001 roku żołnierze Armii Ludowo-Wyzwoleńczej i funkcjonariusze Biura Bezpieczeństwa Publicznego zmusili do opuszczenia Instytutu niemal osiem tysięcy mnichów i mniszek. Zburzono ich domy, by nie mieli dokšd wracać. Tybetańskie Ÿródła informowały, że szeœć mniszek odebrało sobie życie.

Po rozbiciu Instytutu Khenpo został przewieziony do szpitala wojskowego, w którym przez rok więziono go incommunicado. Kiedy zezwolono ma na powrót do Serthar, nie mógł opuszczać kompleksu klasztornego.

“Chińczycy bali się Khenpo Dzigme Phuncoga i widzieli w nim wroga. Bali się, ponieważ miał ogromny wpływ na tylu uczniów, w tym tysišce Chińczyków. Właœnie dlatego rozbili Instytut i odebrali Khenpo swobodę działania”, uważa Ÿródło RFA.

Nagła œmierć Khenpo Dzigme Phuncoga – który wydawał się szybko wracać do zdrowia do niezbyt poważnej operacji po rutynowych, okresowych badaniach serca – była szokiem dla wielu Tybetańczyków. Po zdjęciu szwów 5 stycznia “mógł chodzić o własnych siłach” – twierdzi Ÿródło, które musi pozostać anonimowe. 7 stycznia “zjadł rano œniadanie i zaczšł wymiotować. Zwracał wszystko, co potem zjadł. Jego stan pogarszał się tak gwałtownie, że zmarł około 9:40 czasu lokalnego. W dwie godziny po œniadaniu”.