Zwolnienie Czadrela Rinpocze: Kolejny symboliczny gest
Z uzyskanych przez TCHRD wiarygodnych informacji wynika, że Czadrel Rinpocze, sześćdziesięciodwuletni były opat klasztoru Taszilhunpo, który kierował poszukiwaniami inkarnacji X Panczenlamy, został zwolniony z więzienia nr 3 w Chuandong i przebywa obecnie, w areszcie domowym, w Szigace.
Wydaje się, że Czadrel Rinpocze został zwolniony w maju 2001 po odbyciu wyroku sześciu lat więzienia za “spiskowanie w celu podzielenia macierzy” i “ujawnienie tajemnicy państwowej”.
14 maja 1995 Dalajlama ogłosił, że nowym wcieleniem X Panczenlamy jest sześcioletni Gendun Czokji Nima. Czadrel Rinpocze zniknął trzy dni później i od tego czasu chińscy dygnitarze udzielali sprzecznych informacji na temat jego losu i miejsca pobytu.
Po trzech miesiącach rzecznik chińskiego MSZ powiedział, że Czadrel Rinpocze nie został uwięziony, lecz “zachorował i przebywa w szpitalu”. Władze przyznały się do zatrzymania Czadrela dopiero w maju 1997 roku, kiedy to agencja Xinhua podała, że 21 kwietnia 1997 pośredni sąd ludowy w Szigace skazał go na sześć lat więzienia. Wyrok liczono od 5 maja 1997, co kłóci się z chińskim kodeksem postępowania karnego, stanowiącym, że okres zatrzymania i aresztowania zalicza się na poczet orzeczonego wyroku. Niejasności było jednak znacznie więcej. W lutym 2001 strona chińska poinformowała brytyjskich dyplomatów, że proces Czadrela odbył się w 1996 roku, a to oznaczało, że jego wyrok kończył się w maju 2001.
“Zwolnienie Czadrela Rinpocze jest kolejnym gestem rządu ChRL, który przygotowuje się do przyjęcia prezydenta Busha. Co gorsza, Czadrel Rinpocze wcale nie odzyskał wolności. Przebywa teraz w areszcie domowym, co napawa nas wielkim niepokojem”, uważa Judon Aukacang z TCHRD.
Przed aresztowaniem Czadrel Rinpocze był przewodniczącym Komitetu Demokratycznego Zarządzania klasztoru Taszilhunpo, członkiem Ogólnochińskiej Ludowej Politycznej Konferencji Konsultatywnej (OLPKK) i wiceprzewodniczącym OLPKK Tybetańskiego Regionu Autonomicznego. W maju 1996 roku został formalnie odwołany ze wszystkich stanowisk za “złamanie podstawowych zasad i utratę postawy patriotycznej”. 24 maja 1996 Radio Lhasa obwieściło, że jego dymisja “oczyściła szeregi OLPKK ze złych elementów”.
Pierwsze informacje na temat miejsca pobytu Czadrela Rinpocze pojawiły
się we wrześniu 1997. Wydaje się, że
początkowo przebywał w okręgu Troczu (chiń. Heishui), skąd przeniesiono
go do więzienia nr 3 w Chuandong (okręg Tazhu prowincji Sichuan), w którym
odbywają kary najważniejsi więźniowie polityczni. Przetrzymywano
go w najbardziej strzeżonej, tajnej
części
kompleksu, nazywanej “więzieniem w więzieniu”.