STOWARZYSZENIE STUDENCI DLA WOLNEGO TYBETU

 


27 października 2025
Po pięciu latach przerwy Indie przywracają bezpośrednie połączenia lotnicze z Chinami.

22 października 2025
Tybetańczyk Tenzin Norbu zostaje skazany przez amerykański sąd na 27 miesięcy więzienia i wysoką grzywnę za „sfałszowanie dziesiątków wniosków azylowych”, w których nieprawdziwie powoływano się na tybetańskie pochodzenie i prześladowania ze strony chińskich władz.

21 października 2025
Tybetańskie źródła dementują informacje o warunkowym zwolnieniu Asanga – pieśniarza z Ngaby (chiń. Aba) w Sichuanie zatrzymanego w lipcu „za śpiewanie o Jego Świątobliwości. Nie wiadomo nawet, gdzie go trzymają”.

17 października 2025
Pekin informuje o wydaleniu z partii i zdegradowaniu dziewięciu kluczowych generałów – w tym He Weidonga, wiceprzewodniczącego centralnej komisji wojskowej, członka biura politycznego komitetu centralnego i jednego z najbliższych współpracowników Xi Jinpinga – za „poważne naruszanie dyscypliny”, sprzeniewierzenie „wyjątkowo wysokich kwot” i nielojalność, co może wskazywać, że idzie nie tyle o (powszechną) korupcję, co o frakcyjną walkę o władzę.

16 października 2025
Lokalni aparatczycy „urządzają najazd” na klasztor Labrang Taszikjil i okoliczne osady w Sangczu (chiń. Xiahe), w prefekturze Kanlho (chiń. Gannan) prowincji Gansu, „konfiskując setki zdjęć” Jego Świątobliwości Dalajlamy.

15 października 2025
Władze prefektury Szigace informują o odwołaniu sekretarza partii okręgu Gjance (chiń. Jiangzi) i „wyciągnięciu konsekwencji” wobec „wielu urzędników” za wyrażenie zgody na – oprotestowany przez Tybetańczyków – komercyjny pokaz fajerwerków w Himalajach.

8 października 2025
Czterej specjalni sprawozdawcy ONZ upubliczniają listy, w których domagają się szczegółowych wyjaśnień od rządów Wietnamu i Chin w sprawie Tulku Hungkara Rinpoczego, który zmarł 28 marca 2025 roku, trzy dni po zatrzymaniu przez funkcjonariuszy chińskiej służby bezpieczeństwa w Hanoi.

4 października 2025
„Bardzo się cieszę, że będzie Pani pierwszą przywódczynią Kościoła Anglikańskiego – pisze Dalajlama do biskupki Dame Sarah Mullally. – Mam naukowe dowody, że kobiety są bardziej wrażliwe na uczucia bliźnich. Pani powołanie jest promykiem nadziei”.

30 września 2025
Specjalna sprawozdawczyni ONZ w dziedzinie praw kulturalnych upublicznia list do władz chińskich, w którym wyraża zaniepokojenie zastępowaniem nazwy „Tybet” chińskim „Xizangiem”, co stanowi „jeden z wielu elementów narzucania sinizacji na anektowanym terytorium”. Niemiecki sąd skazuje na cztery lata i dziewięć miesięcy więzienia asystenta europosła niemieckiej AfD, Jiana Guo, który przekazał chińskiemu wywiadowi ponad 500 ściśle tajnych dokumentów Parlamentu Europejskiego (i „udając dysydenta, był na audiencji u Jego Świątobliwości Dalajlamy”).

29 września 2025
Xi Jinping mówi na posiedzeniu Biura Politycznego, że „sprzeczności i problemy, jakie stwarza religia, można rozwiązać tylko sprawnym zarządzaniem”, i podkreśla, że jej sinizacja jest jedyną drogą do „spokoju społecznego i jedności etnicznej.

19 września 2025
Kanadyjsko-chińska firma odzieżowa Arc’teryx i performer Cai Guoqiang niemal godzinę odpalają tysiące rac i świec dymnych na górskim stoku w w Gjance (chiń. Jiangzi), wywołując oburzenie Tybetańczyków i wielu chińskich internautów, którzy oskarżają koncern o bezmyślność, dewastowanie środowiska naturalnego i brak wrażliwości kulturowej. Następnego dnia sprawcy „pokornie przepraszają”, a władze lokalne ogłaszają wszczęcie dochodzenia w sprawie ewentualnych nieprawidłowości.

17 września 2025
Tybetańskie źródła podają, że krewni od czterech lat nie są w staniu uzyskać żadnych informacji o Dhargje, mnichu z Kardze, zatrzymanym przez policję w Lhasie. „Uprowadzony słynął z biegłości w konsekrowaniu posągów i innych wizerunków Przebudzenia. Nikt nie wie, czy mógł się narazić chińskim władzom”.

16 września 2025
Kilka dni po rozmarzeniu się Xi i Putina perspektywą przedłużania w nieskończoność życia przeszczepami chińscy uczeni potwierdzają autentyczność skalnej inskrypcji, wedle której cesarz Qin Shi Huang w 210 roku p.n.e. wysłał do Tybetu ekspedycję alchemików po eliksir nieśmiertelności.

15 września 2025
Odpowiadając na pytania deputowanych, sikjong Penpa Cering potwierdza prowadzenie „nieformalnych zakulisowych” rozmów ze stroną chińską, z których „niewiele wynika”.

13 września 2025
Pięciu specjalnych sprawozdawców ONZ upublicznia list, w którym ostro krytykuje Pekin za naruszanie prawa Tybetańczyków do wolności myśli, sumienia i wyznania – ze szczególnym uwzględnieniem ingerowania chińskiego państwa w proces sukcesji Dalajlamy – oraz za uprowadzenie i trzydziestoletnie przetrzymywanie Panczenlamy.

5 września 2025
Premier Sharma Oli wraca z pekińskiej „parady zwycięstwa” (nad Japonią, z którą siły komunistyczne praktycznie nie walczyły, zostawiając to narodowcom) i – jak szydzą komentatorzy – najwyraźniej zainspirowany chińską cenzurą, zarządza blokadę mediów społecznościowych w Nepalu, czym wywołuje masowe protesty, które w ciągu kilku dnia zmiatają jego rząd.

4 września 2025
Tybetańskie źródła podają, że Tulku Palden Łangjal – pięćdziesięciotrzyletni opat klasztoru Czogjal w Gondzio (chiń. Gongjue), w TRA, „aresztowany przed ośmiu laty za apelowanie do wiernych o zachowanie tożsamości narodowej” – 29 lipca 2025 roku został „zamęczony” w więzieniu w Gansu, do którego przewieziono go „w ciężkim stanie” z Lhasy.

20 sierpnia 2025
Gonpo Kji – wielokrotnie zatrzymywana za domaganie się ponownego rozpatrzenia sprawy brata, skazanego (zdaniem ekspertów bezpodstawnie) na dożywocie za „oszustwa kredytowe” – rzuca się z okna hotelu, w którym została „internowana” (prawdopodobnie w związku z przyjazdem do Lhasy przewodniczącego Xi Jinpinga) przez policję.

20 sierpnia 2025
Przewodniczący Xi Jinping składa (drugą) wizytę w Lhasie (z okazji 60-lecia proklamowania Tybetańskiego Regionu Autonomicznego).

13 sierpnia 2025
Tybetańskie źródła podają, że gesze Kunczok Czodrak – przełożony klasztoru Horcang Kirti w Sangczu (chiń. Xiahe), w prefekturze Kanlho (chiń. Gannan) prowincji Gansu – został uprowadzony przez funkcjonariuszy służby bezpieczeństwa w grudniu 2024 roku. „Krewnym i mnichom do tej pory nie udało się ustalić, gdzie jest przetrzymywany i co mu się zarzuca”.

12 sierpnia 2025
Trzy tygodnie po spotkaniu prezydenta Czech z Dalajlamą w Ladakhu – które okazało się „zagrożeniem dla suwerenności i terytorialnej integralności Chin” – Pekin ogłasza „zawieszenie” wszelkich kontaktów z Petrem Pavelem (ale nie z Republiką Czeską).

8 sierpnia 2025
Międzynarodowa Rada Prawników przyznaje Dalajlamie Międzynarodową Nagrodę Pokoju za „poświęcenie życia propagowaniu powszechnego współczucia i niestosowania przemocy”.

27 lipca 2025
Prezydent Czech Petr Pavel odwiedza Jego Świątobliwość Dalajlamę w Ladakhu. Następnego dnia spotyka się z przywódcami Centralnej Administracji Tybetańskiej w Dharamsali.

24 lipca 2025
Po pięcioletniej przerwie (spowodowanej pandemią i krwawym starciem w dolinie Galwan) Indie i Chiny wznawiają wydawanie wiz i ruch turystyczny.

24 lipca 2025
Podczas (tradycyjnie bezowocnego) 25. szczytu UE–Chiny – zwołanego w pięćdziesięciolecie nawiązania stosunków dyplomatycznych – Unia wyraża zaniepokojenie sytuacją w Tybecie, wzywa do poszanowania prawa Tybetańczyków do wyłaniania przywódców duchowych i porusza sprawy indywidualnych więźniów politycznych.

22 lipca 2025
Qi Zhala (Che Zala; tyb. Cze Dahla) – były szef rządu Tybetańskiego Regionu Autonomicznego i członek Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin – zostaje usunięty z partii i „przekazany prokuraturze” za przyjmowanie łapówek i nadużywanie stanowiska. Od chińskich dygnitarzy, których w ostatnich tygodniach skazano na karę śmierci za przestępstwa popełnione w Tybecie, sprawę Qi odróżnia zarzut „długotrwałego hołdowania zabobonom”, co zapewne odnosi się do wierzeń religijnych.

19 lipca 2025
Premier Li Qiang uroczyście otwiera budowę – największej na świecie – zapory wodnej na Jarlung Cangpo (Brahmaputra).

16 lipca 2025
Wu Yingjie – przewodniczący struktur Komunistycznej Partii Chin w Tybetańskim Regionie Autonomicznym (TRA), czyli najwyższy namiestnik Pekinu w Lhasie od sierpnia 2016 do października 2021 roku, objęty sankcjami przez Stany Zjednoczone i Kanadę za naruszanie praw człowieka w Tybecie, i zatrzymany za „naruszanie partyjnej dyscypliny” w 2024 roku – zostaje skazany na karę śmierci za przyjęcie łapówek o wartości ponad 343 milionów yuanów (182,6 mln zł). Sąd w Pekinie zawiesza wykonanie kary na dwa lata.

15 lipca 2025
Amerykański Senat jednogłośnie przyjmuje rezolucję, w której uznaje – przypadające 6 lipca – urodziny Dalajlamy za Dzień Współczucia.

14 lipca 2025
Luo Yulin – były wiceprzewodniczący administracji prowincji Qinghai – zostaje skazany na karę śmierci za przyjmowanie łapówek i wykorzystywanie poufnych informacji. Sąd w Shandongu zawiesza wykonanie wyroku na dwa lata.

12 lipca 2025
„Chiny są niestabilne politycznie, ale rośnie tam zainteresowanie buddyzmem. Otrzymuję stamtąd wiele zaproszenie, trudno jednak byłoby nauczać buddyzmu w w kraju, w którym nie ma wolności. Uważam, że więcej pożytku przynosi robienie tego w Indiach”: Dalajlama rozpoczyna miesięczną wizytę w Ladakhu.

9 lipca 2025
Media publikują nagranie ze spotkania z darczyńcami, którym Donald Trump powiedział, że w pierwszej kadencji zagroził Xi Jinpingowi zbombardowaniem Pekinu, jeśli ChRL zaatakuje Tajwan.

8 lipca 2025
Congon Cering – „sygnalista” z Zungczu (chiń. Songpan) w prefekturze Ngaba (chiń. Aba) prowincji Sichuan – zostaje zwolniony z więzienia po odbyciu połowy kary za upublicznienie nagrania, w którym oskarżył chiński koncern o dewastowanie środowiska, a lokalnych aparatczyków o przymykanie oka na ten proceder. W rodzinnej wiosce „witano go jak bohatera”, choć zwolnienie zbiegło się z wprowadzeniem nadzwyczajnych środków bezpieczeństwa z okazji dziewięćdziesiątych urodzin Dalajlamy. „Policja rozproszyła tłum, ale nikogo nie zatrzymali”. Congon jest „pod specjalnym nadzorem”. Nie wolno mu uczestniczyć w żadnych (także prywatnych) „zgromadzeniach” ani wypowiadać się publicznie.

8 lipca 2025
Ulewne deszcze powodują błyskawiczną powódź w Kjirongu (chiń. Jilong). Według chińskich i nepalskich mediów wezbrane wody niszczą graniczny „Most przyjaźń” i „wiele zapór” w dolnym biegu rzeki Cangpo (nep. Trishuli).

6 lipca 2025
Na „gregoriańskie” urodziny Dalajlamy do Dharamsali zjeżdżają tysiące osób z całego świata. Podczas uroczystości zostają odczytane albo odtworzone nagrane życzenia między innymi premiera Indii, prezydenta Tajwanu, amerykańskiego sekretarza stanu oraz trzech byłych prezydentów Stanów Zjednoczonych. Dalajlama dziękuje wszystkim, dla których jego urodziny stały się pretekstem „do robienia rzeczy podkreślających znaczenie współczucia, dobrego serca i bezinteresowności”.

5 lipca 2025
„Chiny nie chcą, żeby Rosja przegrała”, mówi minister spraw zagranicznych Wang Yi wysokiej przedstawicielce UE do spraw zagranicznych Kai Kallas, po raz pierwszy otwarcie przyznając, że Pekin kłamie, zapewniając o swojej „neutralności”.

2 lipca 2025
Zgodnie z zapowiedzią z 2011 roku Jego Świątobliwość Dalajlama wystosowuje oświadczenie w sprawie przyszłości instytucji Dalajlamy: „Choć nie prowadziłem publicznych konsultacji, od ponad czternastu lat przywódcy tybetańskich tradycji duchowych, deputowani tybetańskiego parlamentu na wychodźstwie, uczestnicy specjalnych powszechnych zgromadzeń, urzędnicy Centralnej Administracji Tybetańskiej, organizacje pozarządowe, buddyści z regionu Himalajów, Mongolii, buddyjskich republik Federacji Rosyjskiej oraz buddyści z Azji, w tym także Chin właściwych, pisali do mnie w tej sprawie, żarliwie prosząc o zachowanie instytucji Dalajlamy. Szczególnie donośne były przekazywane różnymi kanałami apele Tybetańczyków z Tybetu. W odpowiedzi na te prośby niniejszym zapewniam, że instytucja Dalajlamy będzie trwać dalej”. Odpowiedzialność za wskazanie następnego wcielenia „spoczywa wyłącznie na przedstawicielach Trustu Gaden Phodrang, Biura Jego Świątobliwości Dalajlamy, mających konsultować się z przywódcami poszczególnych tybetańskich szkół buddyjskich oraz z wiarygodnymi, związanymi przysięgami Opiekunami Dharmy mającymi nierozerwalną więź z linią Dalajlamów”.

1 lipca 2025
Rządowe media informują o powołaniu specjalnej struktury „koordynującej” i przyjęciu nowych zasad zatwierdzania najważniejszych decyzji stałego komitetu biura politycznego partii, co wielu obserwatorów uznaje za potwierdzenie plotek o słabnącej pozycji Xi Jinpinga, przekazywaniu kompetencji, powrocie „starej gwardii” i kolektywnego przywództwa (choć inni widzą w tym element „instytucjonalizowania” kontroli partii nad państwem).

„początek” lipca 2025
Zatrzymanie Asanga za „publiczne odśpiewanie pieśni Książę Pokoju z okazji dziewięćdziesiątych urodzin Dalajlamy” w Ngabie (chiń. Aba), w prowincji Sichuan.

30 czerwca 2025
Piątego dnia piątego miesiąca – w dniu urodzin Dalajlamy wedle kalendarza tybetańskiego – diaspora ofiarowuje Jego Świątobliwości tytuł „Niedościgłego Nauczyciela XXI Wieku” w obecności przedstawicieli wszystkich wielkich tradycji religijnych i gości z całego świata.

29 czerwca 2025
Przewodniczący Xi Jinping wieńczy partyjną ofensywę przed dziewięćdziesiątymi urodzinami Dalajlamy, pisząc list do „mieszkańców wioski w Xizangu” i wzywając ich do „okazywania solidarności etnicznej oraz prowadzenia lepszego i szczęśliwszego życia”.

21 czerwca 2025
Li Ganjie – członek politbiura i szef Departamentu Pracy Frontu Jedności, czyli struktury partii odpowiedzialnej za tak zwane „mniejszości” – wystosowuje orędzie do „organizacji religijnych”, przestrzegając je przed „ukrytymi zagrożeniami w polu religii” i wzywając do „dawania stanowczego odporu próbom zagranicznej infiltracji”. Odwiedzając centralne Zrzeszenie Buddyjskie, wzywa do „systematycznego promowania sinizacji religii” oraz przestrzegania zasad socjalizmu. „Doktryny, struktury, rytuały, obyczaje i normy postępowania muszą krok po kroku nabierać cech chińskich” oraz „strzec się ukrytych zagrożeń”. Hierarchowie mają być „politycznie pewni i moralnie przekonujący, aby należycie odgrywać swoje role w kluczowych chwilach”.

19 czerwca 2025
Chen Wenqing – członek biura politycznego komitetu centralnego i przewodniczący centralnej komisji ds. politycznych i prawnych – przeprowadza trzydniową inspekcję w Qinghai, „regionie kluczowym dla stabilności Xizangu i Xinjiangu”, czyli Tybetu i Turkiestanu Wschodniego, wzywając do „stanowczej rozprawy z siłami separatystycznymi” tudzież „zarządzania religią zgodnie z prawem, gotowości w obliczu sytuacji nadzwyczajnych oraz strzeżenia bezpieczeństwa i stabilności w ważnych okresach i kluczowych momentach”. Wedle rządowych mediów partyjny nadzorca organów bezpieczeństwa zapewnia, że Xi Jinping „troszczy się o naród tybetański i przywódców religijnych, przedstawiając fundamentalne zasady i wytyczne aktywnego sinizowania buddyzmu tybetańskiego”.

17 czerwca 2025
Tybetańskie źródła podają, że dwaj przełożeni klasztoru Jena – opat Szerab i zarządca Gonpo – zostali skazani na kary, odpowiednio, czterech i trzech więzienia za udział w protestach przeciwko budowie zapory Kamtok na rzece Driczu (chiń. Jangcy) w Dege, w prefekturze Kardze (chiń. Ganzi) prowincji Sichuan w lutym 2024 roku. „Nie wiadomo, kiedy zapadły wyroki”.

13 czerwca 2025
40. runda „dialogu o prawach człowieka” Unii Europejskiej i ChRL (poprzedzona „wizytą studyjną” w autonomicznym Tyrolu). Bruksela krytykuje Pekin za represje w Tybecie i mieszanie się do procesu wyłaniania przywódców religijnych.

7 czerwca 2025
Amerykański Uniwersytet Emory ogłasza rok akademicki 2025–26 „Rokiem Współczucia” na cześć (kończącego dziewięćdziesiąt lat) Dalajlamy.

6 czerwca 2025
W Pekinie umiera 87-letni Ragdi, „wzorowy członek partii i lojalny żołnierz komunizmu”, jeden z najważniejszych aparatczyków „drugiego pokolenia”, zwerbowany na początku sześćdziesiątych i zawdzięczający karierę rewolucji kulturalnej, były przewodniczący atrapy legislatury w Tybetańskim Regionie Autonomicznym, a potem dekoracyjny wiceprzewodniczący w Ogólnochińskim Zgromadzeniu Przedstawicieli Ludowych.

6 czerwca 2025
Xi Jinping (po dziesięcioletniej przerwie) przyjmuje Gjalcena Norbu w rządowym kompleksie Zhongnanhai. „Chiński Panczen” ofiarowuje przewodniczącemu „tradycyjną tybetańską jedwabną szarfę, która symbolizuje czystość i pomyślność, oraz zdaje relację ze swoich studiów i prac w ostatnich latach”. Xi „gratuluje postępów w różnych dziedzinach i wyraża nadzieję, że Panczen Rinpocze będzie kontynuował chlubną tradycję buddyzmu tybetańskiego, polegającą na kochaniu kraju i stanowczym strzeżeniu narodowej jedności oraz solidarności etnicznej”, wzywając do „odgrywania jeszcze lepszej roli w wykuwaniu silnego poczucia wspólnoty narodu chińskiego oraz systematycznego propagowania zasady, że religie w Chinach muszą mieć chińską orientację”, czyli do sinizowania buddyzmu tybetańskiego. Gjalcen Norbu obiecuje „zdecydowanie popierać przewodnią rolę partię, stanowczo strzec narodowej jedności i solidarności etnicznej, robić więcej dla budowania solidarności etnicznej i postępu, zapewniania chińskiej orientacji religiom w Chinach oraz promowaniu modernizacji Xizangu”.

2 czerwca 2025
Katastrofalne osuwisko – 200 tys. metrów sześciennych błota i skał – w Dengczenie (chiń. Dingqing), w Czamdo (chiń. Changdu), w TRA. Według oficjalnych danych giną trzy osoby, siedem uznaje się za zaginione.

1 czerwca 2025
Miesiąc przed urodzinami Dalajlamy władze zakazują mnichom opuszczania klasztorów. Wyjście poza mury kompleksu wymaga „specjalnego zezwolenia”, a duchowni, którzy opuszczają świątynię, muszą „zdeponować dokument tożsamości u chińskich nadzorców”, odpowiedziawszy wcześniej na „dziesiątki pytań o to, gdzie się udają, po co, z kim, na jak długo i tak dalej”.

przełom maja i czerwca 2025
Władze chińskie równają z ziemią wielki posąg Padmasambhawy i ponad trzysta stup w Draggo (chiń. Luhuo), w prowincji Sichuan, ponieważ „postawiono je nielegalnie na ziemi należącej do rządu”. Cały region „zostaje odcięty od świata. Policja grozi więzieniem za ujawnienie informacji o zniszczeniach.

31 maja 2025
Chiny zaczynają rozdawać w Nepalu tybetańskojęzyczną gadzinówkę „Xizang Codziennie”.

27 maja 2025
Ministerstwo edukacji ogłasza szesnastopunktowe rozporządzenie, mające położyć kres „niewłaściwym praktykom” w oświacie. Aparatczycy „prześwietlą szkoły, programy nauczania online oraz prace egzaminacyjne” w celu zwalczania treści, które „przeciwstawiają się rządom Komunistycznej Partii Chin i ustrojowi socjalistycznemu, propagują separatyzm oraz zniesławiają symbole i przywódców partii”.

20 maja 2025
W ramach przygotowań do wrześniowych obchodów 60-lecia Tybetańskiego Regionu Autonomicznego władze chińskie każą umieszczać na bramach i murach klasztorów buddyjskich hasło: „Bądźcie wdzięczni partii, słuchajcie partii i idźcie za partią”.

17 maja 2025
Buddyści, obrońcy praw człowieka i politycy z całego demokratycznego świata – m.in. przewodniczący senackich komisji w USA, niemiecki komisarz do spraw wolności religii i europarlamentarzyści – domagają się uwolnienia Panczenlamy w 30. rocznicę jego uprowadzenia przez władze chińskie.

12 maja 2025
Chińska policja informuje o administracyjnym ukaraniu kilkudziesięciu uczestników „pijackiej burdy”, do której doszło nocą 7 maja „przed pubem w centrum Lhasy”, i ogłasza lokalną „zwalczania separatyzmu i terroryzmu”. „Nie wdawajcie się w bójki. Jeśli przegracie, traficie do szpitala, a jeśli wygracie, do więzienia”.

11 maja 2025
Ministerstwo spraw cywilnych w Pekinie ogłasza (kolejną) listę 27 chińskich „zestandaryzowanych nazw miejscowości” w indyjskim stanie Arunaćal Pradeś, który Chiny uważają za „swój” Zangnan, czyli Południowy Tybet.

8 maja 2025
Parlament Europejski przyjmuje rezolucję, w której potępia Chiny za naruszanie praw człowieka w Tybecie i ingerowanie w proces wyłaniania przywódców buddyjskich oraz wyzywa do wyjaśnienia okoliczności śmierci Hungkara Rinpoczego.

3 maja 2025
Miasto Columbia Heights w Minnesocie proklamuje 3 maja „Dniem Czterech Rzek i Sześciu Pasm” (od nazwy tybetańskiej powstańczej armii) „ku czci tybetańskiego oporu i godności”.

23 kwietnia 2025
Sędzia federalny z Waszyngtonu nakazuje administracji przywrócić etaty i fundusze Głosu Ameryki i Radia Wolna Azja, uznając ich likwidację za sprzeczną z konstytucją.

21 kwietnia 2025
Dalajlama żegna Papieża Franciszka: „Jego Świątobliwości poświęcił się służbie bliźnim, konsekwentnie dając przykład swoim postępowaniem, jak prowadzić życie proste, ale pełne znaczenia. Największym hołdem, jaki możemy mu oddać, będzie bycie dobrymi ludźmi i służenie innym najlepiej jak potrafimy w każdych okolicznościach”.

15 kwietnia 2025
Dzigme Gjalcen – założycie i dyrektor stawianej za wzór „średniej szkoły zawodowej” w Gologu, którą władze chińskie kazały zamknąć w lipcu 2024 roku – informuje, że uzyskał „wszystkie wymagane zgody” na otwarcie „technikum”. Okrojona placówka (słynąca wcześniej z nauczania języka tybetańskiego, informatyki, medycyny i przedmiotów artystycznych) będzie teraz „uczyć korzystania z telefonów komórkowych” oraz „nowoczesnych technologii, aby Tybetańczycy nie zostali w tyle w nowej epoce rozwoju” (co wygląda na zręczne dostosowanie misji placówki do przewodnich haseł polityki przewodniczącego Xi Jinpinga wymogów kampanii sinizacji).

14 kwietnia 2025
Chiny zapraszają do Tybetu „ponad 20 przywódców buddyjskich z 12 państw”, przekonując do swojej wizji „historycznego i kulturowego kontekstu reinkarnacji” (czytaj: prawa Pekinu do mianowania następnego Dalajlamy).

8 kwietnia 2025
Centralna Tybetańska Administracja Tybetańska (CAT) w Indiach informuje, że Hungkar Rinpocze „został aresztowany w pokoju hotelowym w Hanoi 25 marca 2025 roku po wspólnej operacji wietnamskiej policji i agentów chińskiej służby bezpieczeństwa. Trzy dni później przewieziono go do lokalnego biura bezpieczeństwa publicznego, gdzie zmarł tego samego dnia w niejasnych okolicznościach”. Dharamsala oskarża władze chińskie o „transgraniczne represje”, domagając się „szczegółowego dochodzenia i pociągnięcia do odpowiedzialności winnych” w obu państwach.

2 kwietnia 2025
Władze okręgu Gade (chiń. Gande) w Gologu (chiń. Guoluo), w prowincji Qinghai wzywają przełożonych klasztoru Lung Ngon i informują, że jego opat Hungkar Rinpocze – „zaginiony” od listopada pięćdziesięciosześcioletni popularny nauczyciel buddyjski i działacz społeczny – nie żyje. „Nie podali przyczyny ani okoliczności zgonu i nie wydali zwłok”.

31 marca 2025
Amerykański Departament Stanu ogłasza „nałożenie dodatkowych restrykcji wizowych” na chińskich aparatczyków, którzy „mają związek z polityką ograniczania dostępu do Tybetu cudzoziemcom”.

29 marca 2025
Tybetański parlament na wychodźstwie – po pięciu latach – kończy konstytucyjny kryzys, powołując przewodniczącą, dwóch sędziów Najwyższej Komisji Sprawiedliwości i prezesa Izby Kontroli.

28 marca 2025
Chińska Rada Państwa publikuje kolejną białą księgę o Tybecie – Polityka KPCh i zarządzanie Tybetem w nowej epoce – w której powtarza propagandowe frazesy, kładąc nacisk na obronę szkół z internatem i procedur mianowania „żywych buddów” przez partię komunistyczną.

26 marca 2025
Uniwersytet w Bernie zamyka wydział studiów tybetańskich.

25 marca 2025
Chińskie media informują o wynikach badań, z których wynika, że zmiany klimatyczne „stanowią zagrożenie dla mieszkańców Tybetu oraz wielkich państwowych inwestycji”, takich jak linie kolejowe.

24 marca 2025
Mieszkańcy miasteczka Conga w Markhamie (chiń. Mangkang) publikują w internecie film, w którym protestują przeciwko „dewastowaniu środowiska naturalnego” przez chińskie kopalnie chronione przez lokalnych aparatczyków.

20 marca 2025
Czterdziestodwuletni Kelsang z Dengczenu (chiń. Dingqing) publikuje nagranie, w którym wylicza szykany – brak dostępu do wody, elektryczności i zapomóg – jakie spotykają jego rodzinę „mimo wnoszenia kolejnych odwołań i skarg” od dziewięciu lat. Cztery dni później został zatrzymany przez policję i oskarżony „zakłócanie porządku publicznego oraz szarganie wizerunku partii i okręgu”.

20 marca 2025
Unia Europejska wyraża zaniepokojenie „sytuacją w Chinach, a zwłaszcza w Tybecie i Xinjiangu (Turkiestan Wschodni)”. Wspólne oświadczenie odczytuje Mirosław Broiło, ambasador RP w Biurze Narodów Zjednoczonych w Genewie

20 marca 2025
Wu Yingjie – przewodniczący struktur Komunistycznej Partii Chin w Tybetańskim Regionie Autonomicznym (TRA), czyli najwyższy namiestnik Pekinu w Lhasie od sierpnia 2016 do października 2021 roku – przyznaje się do przyjęcia ponad 343 milionów yuanów (182,6 mln PLN) łapówek.

7 marca 2025
Pekin podwaja nagle – do ponad 120 tysięcy – liczbę poszkodowanych na skutek styczniowego trzęsienia ziemi w Dingri.

4 marca 2025
Inauguracja dorocznych posiedzeń XIV Ogólnochińskiej Ludowej Politycznej Konferencji Konsultatywnej (OLPKK) oraz Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych (OZPL) zbiega się z wprowadzeniem nadzwyczajnych „rocznicowych” środków bezpieczeństwa w całym Tybecie.

3 marca 2025
Meta informuje o usunięciu kilkunastu „fałszywych chińskich kont”, których zadaniem było „szkalowanie Dalajlamy i rozpowszechnianie fałszywych informacji”, które rzekomo miały pochodzić „z Indii, Bhutanu i Nepalu”.

2 marca 2025
Sikjong Penpa Cering oficjalnie informuje o zablokowaniu środków pomocowych przez amerykańską administrację, „co będzie miało poważne konsekwencje dla tybetańskiej społeczności na wychodźstwie”.

23 lutego 2025
Centralna Komisja Kontroli Dyscypliny informuje o wydaleniu z partii dwóch tybetańskich aparatczyków z prowincji Yunnan. Qi Jianxin, były gubernator, i Jiang Chu (tyb. Czangczub), były wicegubernator z prefektury Deczen (chiń. Deqin) są podejrzewani o „poważne naruszenie dyscypliny i prawa”.

15 lutego 2025
Bezpośrednie zagraniczne inwestycje w Chinach – według oficjalnych danych! – spadły o 99 procent w stosunku do (szczytowego) 2021 roku.

14 lutego 2025
Media informują, że rząd Indii „zwiększa ochronę Dalajlamy” do – jednego z najwyższych – „poziomu Z”.

14 lutego 2025
Organizacja Pracy oskarża Chiny o zmuszanie do pracy bez wynagrodzenia Tybetańczyków i Ujgurów.

12 lutego 2025
Rząd Szwajcarii publikuje raport, w którym stwierdza, że Chiny próbują zmuszać mieszkających tam Tybetańczyków i Ujgurów do „szpiegowania ziomków i systematycznie inwigilują osoby aktywne politycznie”.

11 lutego 2025
Media podają, że Gu Wanming – były redaktor i dziennikarz agencji Xinhua – został skazany na rok więzienia, pozbawiony emerytury i ubezpieczenia za „publiczne pytanie o prawdziwe okoliczności zgonu premiera Li Keqianga”.

10 lutego 2025
„Dalajlama musi tylko uznać Tybet i Tajwan za integralne części Chin, których jedynym rządem są władze Chińskiej Republiki Ludowej”, mówi rzecznik chińskiego MSZ, deklarując gotowość do rozmawiania o „przyszłości Dalajlamy”, o ile wróci on na „właściwą ścieżkę” i „zrezygnuje z separatyzmu”.

8 lutego 2025
Gjalo Thondup – starszy brat Jego Świątobliwości Dalajlamy,jeden z najbardziej wpływowych i najbardziej kontrowersyjnych liderów tybetańskiej diaspory – umiera w swoim domu, w Kalimpongu.

6 lutego 2025
Media informują o czterech „wielkich pożarach” lasów w Tybecie.

30 stycznia 2025
W Europarlamencie konstytuuje się ponownie grupa tybetańska. W spotkaniu inauguracyjnym uczestniczy jeden Polak – Mariusz Kamiński z Europejskiej Partii Ludowej.

29 stycznia 2025
Tybetańskie organizacje korzystające z pomocy administracji USA – w tym rząd emigracyjny – informują, że zostały powiadomione, iż w związku z dekretem prezydenta Trumpa wypłacanie przyznanych im środków wstrzymano „co najmniej na 90 dni”.

22 stycznia 2025
Gema Cedain (tyb. Karma Ceten) zostaje mianowany szefem administracji Tybetańskiego Regionu Autonomicznego. Następnego dnia rządowe media podają, że jeden z jego poprzedników, Qi Zhala (tyb. Cze Dahla) jest przedmiotem „dochodzenia” partyjnej centralnej komisji ds. kontroli dyscypliny. Ostatni gubernator – tybetański aparatczyk o chińskim nazwisku Yan Jinhai – utartą koleją rzeczy zostaje przewodniczącym atrapy legislatury, czyli Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych TRA. Ustępujący z tego fotela Luosang Jiangcun (tyb. Lobsang Gjalcen) pozostaje jednym z czternastu wiceprzewodniczących Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych (OZPL) w Pekinie, co czyni go najwyżej postawionym Tybetańczykiem w strukturach ChRL. Nie ma informacji o zmianach w obradującym równolegle komitecie Ogólnochińskiej Ludowej Politycznej Konferencji Konsultatywnej (OLPKK), choć stojący formalnie na jego czele „nieśmiertelny” Phagpalha Gelek Namgjal – tybetański hierarcha i aparatczyk o najdłuższym stażu – nie pojawia się publicznie i jest ponoć ciężko chory.

20 stycznia 2025
Trzęsienie ziemi o magnitudzie 4,9 w Kakhogu (chiń. Hongyuan) w Sichuanie.

19 stycznia 2025
Chiński koncern informuje o odkryciu (szacowanego na 25 ton) złoża złota w Lhoce (chiń. Shannan), w TRA.

15 stycznia 2025
Dziewięciu specjalnych sprawozdawców i grup roboczych ONZ upublicznia list do rządu ChRL w sprawie „mechanizmów represji, obejmujących przetrzymywanie w izolacji i wymuszone zaginięcia, których celem jest ograniczenie swobody artystycznych, kulturowych i religijnych wypowiedzi oraz uciszenie obrońców praw człowieka i krytyki władz”, domagając się informacji o losie i miejscu pobytu między innymi dziewięciu Tybetańczyków.

7 stycznia 2025
Tragiczne trzęsienie ziemi – według oficjalnych źródeł ponad pięćdziesiąt ofiar śmiertelnych – z epicentrum w Dingri przy granicy z Nepalem.

1 stycznia 2025
Władze chińskie zabraniają „prywatnego nauczania” języka tybetańskiego w czasie dwumiesięcznych zimowych ferii. Dzieciom nie wolno uczestniczyć w „żadnych zajęciach”, których nie zaplanowały szkoły, choć zaleca się im „poprawianie znajomości chińskiego”. Rodziców i uczniów zobowiązano także do „zgłębiania myśli przewodniczącego Xi Jinpinga”, przypominając o zakazie odwiedzania miejsc kultu i „uczestniczenia w czynnościach religijnych”.

grudzień 2024
Palgon – trzydziestokilkuletni pisarz z Gologu uprowadzony przez funkcjonariuszy służby bezpieczeństwa w sierpniu 2022 roku – „odnajduje się” po ponad dwóch latach, „ale jest pod ścisłym nadzorem i nie wolno mu z nikim rozmawiać, więc dalej nie wiadomo, dlaczego i gdzie go trzymali”.

30 grudnia 2024
„Prezydent Carter – pisze na pożegnanie Dalajlama – poświęcił życie niezmordowanej pracy: pomaganiu biednym i pokrzywdzonym, poszukiwaniu pokojowych rozwiązań konfliktów, promowaniu demokracji i praw człowieka na całym świecie. Pozostając aktywnym przez tyle lat, dawał nam przykład, jak służyć innym. W uznaniu zasług dla ludzkości w 2002 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. Zapisał się też na zawsze we wdzięcznej pamięci Tybetańczyków, okazując autentyczne zainteresowanie ich losem i próbując go poprawić”.

27 grudnia 2024
Agencja Xinhua podaje, że Pekin zatwierdził plan budowy kolejnej „największej na świecie” tamy w Tybecie, tym razem na Jarlung Cangpo (Brahmaputra). Ma ona produkować trzy razy więcej energii niż dotychczasowa rekordzistka, Zapora Trzech Przełomów, która – jak wkrótce po jej oddaniu przyznała rada państwa – powoduje „poważne szkody w środowisku naturalnym i problemy społeczne”. Komunikat ze zdumieniem przyjęli eksperci, którzy uważają projekt za nierealny (z uwagi na trudne warunki w niedostępnym, najgłębszym wąwozie na świecie oraz astronomiczne koszty) i sugerują dezinformacyjną grę Pekinu.

RACHUNEK BANKOWY

program „Niewidzialne kajdany” 73213000042001026966560001
subkonto Kliniki Stomatologicznej Bencien
46213000042001026966560002

PRZEKIERUJ 1,5% PODATKU