listopad 2023 Chińskie media informują o fali seminariów i szkoleń poświęconych „sinizacji buddyzmu tybetańskiego i dostosowywaniu go do wymogów socjalizmu”. Wszyscy tybetańscy duchowni zobowiązani są do „pielęgnowania pięciu tożsamości”, czyli „identyfikowania się z wielką macierzą, narodem chińskim, chińską kulturą, Komunistyczną Partią Chin i socjalizmem o specyfice chińskiej”. 24 listopada 2023 Tybetańskie źródła podają, że „pod koniec sierpnia” policja aresztowała czterech mnichów maleńkiego klasztoru Lhadong w Dingri za „organizowanie modłów w intencji Dalajlamy”. Lokalną społeczność poddano reedukacji i zmuszono do podpisania „lojalek”. 23 listopada 2023 Władze lokalne podają, że w lhaskie lotnisko przyjęło od początku roku pięć milionów pasażerów (w 2006 – milion, 2013 – dwa, 2016 – trzy, 2018 – cztery). 15 listopada 2023 Pierwsze od ponad roku spotkanie Joe Bidena z Xi Jinpingiem. Prezydent USA porusza kwestię Tybetu, a po rozmowie mówi dziennikarzom, że wciąż uważa przewodniczącego KPCh za dyktatora. 10 listopada 2023 Pekin publikuje dziewiętnastą białą księgę o Tybecie – i pierwszą, w której nazywa się go „Xizangiem”. 4 listopada 2023 Gjalcen Norbu, „fałszywy” Panczen, po raz pierwszy wyświęca mnichów, których wzywa do „okazywania wdzięczności, wierności i posłuchu Komunistycznej Partii Chin”. listopad 2023 Wytwórnia Disneya, która od 1998 roku przeprasza Pekin za wyprodukowany rok wcześniej „Kundun” Martina Scorsese, „trzyma film pod kluczem”, nie udostępniając go w żadnym formacie i usuwając z sieci archiwalny zwiastun. 29 października 2023 Kunczok Dakpa – mnich klasztoru Taszi w Theło (chiń. Diebu), w Gansu – zostaje zatrzymany za „utrzymywanie kontaktów z diasporą”. 27 października 2023 „Ludzie płaczą, media milczą”: w Szanghaju umiera nagle Li Keqiang, dawny konkurent Xi Jinpinga do fotela przewodniczącego KPCh i były premier, jedyny „niezależny” głos w najwyższym kierownictwie partii. 25 listopada 2023 Samphel z okręgu Sakja (chiń. Sajia) w TRA zostaje zatrzymany za utworzenie „grupy buddyjskiej” w mediach społecznościowych. „Zabrali mu telefon, przesłuchali, przewieźli do aresztu w Szigace i słuch po nim zaginął”. 20 października 2023 Policja z Darlagu (chiń. Dari) w prowincji Qinghai publikuje informację o zatrzymaniu ośmiu Tybetańczyków za „stworzenie organizacji przestępczej”, „wywoływanie kłótni i niepokojów” oraz „wymuszenie i szantaż” (czyli zbieranie datków na odprawienie ceremonii buddyjskiej), wzywając do składania na nich kolejnych donosów. 17 października 2023 Taszi Łangczuk – biznesmen i społecznik, który spędził pięć lat w więzieniu za rozmawianie z zagranicznym dziennikarzem o swoich petycjach o zapewnienie „konstytucyjnego” miejsca językowi tybetańskiemu – informuje w mediach społecznościowych, że został zatrzymany i był przez trzy dni bity w areszcie za poprzedni post (o nieotrzymaniu licencji na prowadzenie myjni samochodowej). 4 października 2023 Czojang Kji odbiera „zaległy” złoty medal olimpijski z Londynu podczas Igrzysk Azjatyckich w Hangzhou (gdzie wygrywa też wyścig na dystansie 35 kilometrów). 3 października 2023 „Wasza praca jest przykładem na to, jak badania naukowe mogą autentycznie służyć dobru całej ludzkości. Poszukiwania, które rozpoczęliście przed pandemią, pozwoliły ocalić wiele istnień na całym świecie. Jestem pełen podziwu dla tego, czego dokonaliście, wykorzystując życie do służenia bliźnim” – Dalajlama gratuluje Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny autorom technologii mRNA, dzięki której powstała szczepionka przeciwko COVID. 1 października 2023 W ramach obchodów rocznicy proklamowania ChRL władze chińskie zamykają świątynię Dżokhang i lhaskie klasztory, grożąc pracownikom sektora państwowego, emerytom i uczniom utratą pracy i świadczeń tudzież wyrzuceniem ze szkoły za „udział w czynnościach religijnych”. 28 września 2023 Paraliżu emigracyjnej demokracji ciąg dalszy: deputowani bezterminowo zrywają posiedzenie parlamentu, kontynuując rozpoczęty przez poprzedników (w 2000 roku) spór o (praktycznie już nieistniejącą) władzę sądowniczą. 26 września 2023 Chiny i Nepal przyjmują „wspólne oświadczenie”. Cztery z 13 punktów dotyczą Tybetańczyków. W wersji anglojęzycznej po raz pierwszy zamiast Tybetu pojawia się „Xizang”. 26 września 2023 Tybetańskie źródła podają, że zatrzymany 3 marca Cultrim z wioski Caruma w Ngabie (chiń. Aba), w prowincji Sichuan został skazany na dwa lata więzienia za „utrzymywanie kontaktów z separatystami za granicą”. 15 września 2023 Chińska policja zawraca „przyjezdnych”, próbujących wziąć udział w (w odwołanej w lipcu „ze strachu przed tłumem”) abhiszece Kalaczakry w Coe (chiń. Hezuo), w prowincji Gansu. Według lokalnych źródeł na trzydniową uroczystość ściąga ponad sto tysięcy osób. 13 września 2023 Chińskie ministerstwo edukacji wprowadza surowe kary administracyjne za „prywatne nauczanie” – także online – dzieci „od trzeciego roku życia”. 12 września 2023 Cebo – podróżujący z rodziną emerytowany policjant i członek Komunistycznej Partii Chin – zostaje wylegitymowany w restauracji w Juszu (chiń. Yushu), w Qinghai i zatrzymany za „chęć wzięcia udziału” w abhiszece Kalaczakry w Coe (chiń. Hezuo), w Gansu. 28 sierpnia 2023 Zapowiedziawszy – ustami samego przewodniczącego Xi – „zintensyfikowanie wysiłków na rzecz łagodzenia napięć” na granicy z Indiami, Chiny opublikują „standardową mapę”, na której przyznają sobie cały indyjski stan Arunaćal Pradeś i część Ladakhu (oraz terytoria Malezji, Rosji itd.). 27 sierpnia–2 września 2023 Jedenastu ambasadorów zaprzyjaźnionych państw rozwijających się (Pakistan, Białoruś, Kuba itd.) z Rady Praw Człowieka ONZ zwiedza Tybetański Region Autonomiczny, „zachwycając się rozwojem, szczęściem i poszanowaniem międzynarodowych standardów”. 23 sierpnia 2023 „Jako najbardziej zasiedziały gość bardzo cieszę się z tego triumfu!”, Dalajlama gratuluje Indiom lądowania łazika Chandrayaan-3 na południowym biegunie księżyca. Gonpo Kji zostaje skatowana do nieprzytomności przed lhaskim sądem ludowym, w którym po raz kolejny próbuje złożyć apelację w sprawie brata. Kilka godzin leży na podłodze w szpitalu, ale personale odmawia jej przyjęcia i opatrzenia. 22 sierpnia 2023 Departament Stanu USA ogłasza „podjęcie kroków w celu nałożenia restrykcji wizowych” na chińskich aparatczyków uczestniczących w „przymusowej asymilacji ponad miliona tybetańskich dzieci w państwowych szkołach z internatami”, których zadaniem jest „niszczenie odrębnych tradycji językowych, kulturalnych i religijnych”. 10 sierpnia 2023 „Jeśli Chiny faktycznie chcą walczyć ze zmianami klimatycznymi, powinny przestać prześladować ekologów i natychmiast zwolnić tych ludzi”: trzej specjalni sprawozdawcy ONZ informują, że zażądali od Pekinu informacji o losie dziewięciu Tybetańczyków, skazanych na kary od siedmiu do jedenastu lat więzienia za protesty przeciwko nielegalnym kopalniom i kłusownictwu. 1 sierpnia 2023 „Udałam się do więzienia i poprosiłam władzę, by zgodnie z obowiązującą konstytucją pozwolono mi na widzenie z bratem. Nie mogąc zrobić nic innego, pokłoniłam się przed władzą, prosząc, by postępowała zgodnie z konstytucją Chin. W odpowiedzi władza przewróciła mnie na ziemię i oskarżyła o złamanie prawa złożeniem pokłonu”, Gonpo Kji upublicznia informację o kolejnym pobiciu przed lhaskim Drapczi. 25 lipca 2023 Pekin informuje o odwołaniu – pupila Xi Jinpinga i wschodzącej gwiazdy KPCh – ministra spraw zagranicznych Qin Ganga, którego „zniknięcie” od miesiąca wywoływało lawinę spekulacji. 21 lipca 2023 Aż 132 mniszki – ponad 30 procent więcej niż rok wcześniej – rozpoczynają składanie egzaminów na tytuł geszemy (odpowiednik monastycznego doktoratu w tradycji gelug) w Dharamsali. 17 lipca 2023 Światowe media donoszą, że kościoły w Henanie zastępują tablice z Dziesięcioma Przykazaniami cytatami przewodniczącego Xi Jinpinga: „Zamiast »Nie będziesz miał cudzych bogów przede mną« na murze świątyni można dziś przeczytać »Musimy dać stanowczy odpór infiltracji zachodniej ideologii«”. 14 lipca 2023 Władze chińskie „w ostatniej chwili” zakazują odprawienia oficjalnie zaaprobowanej i przygotowywanej od miesięcy wielkiej ceremonii buddyjskiej w Dzoge (chiń. Ruoergai), w prefekturze Ngaba (chiń. Aba) prowincji Sichuan. 13 lipca 2023 Press podaje, że „pod koniec czerwca, w ambasadzie ChRL w Warszawie” Stowarzyszenie Polskich Mediów podpisało porozumienie z Ogólnochińskim Stowarzyszeniem Dziennikarzy w sprawie powołania Domu Dziennikarzy Polsko-Chińskich. 10 lipca 2023 Pekin protestuje przeciwko spotkaniu Uzry Zeyi, specjalnej koordynatorki ds. tybetańskich w amerykańskim Departamencie Stanu, z Dalajlamą i sikjongiem w Dharamsali. 8 lipca 2023 „Chiny się zmieniają. Kontaktują się ze mną oficjalnie i nieoficjalnie”, mówi Dalajlama, odpowiadając na pytania dziennikarzy przed wyjazdem do Ladakhu. Pekin informuje o oddaniu ostatniego tunelu na linii kolejowej Sichuan-Tybet. 7 lipca 2023 Powódź wywołana przez ulewne deszcze niszczy tybetańską osadę w dolinie Kullu, w indyjskim stanie Himaćal Pradeś. 6 lipca 2023 Dziękując za urodzinowe życzenia na dziedzińcu „katedry” w Dharamsali, Jego Świątobliwość wspomina ostatnie spotkanie z Mao Zedongiem i słynne zdanie „religia jest trucizną”, mówiąc, że wtedy pozostawało mu milczeć, ale we współczesnym świecie łatwo przekonałby Mao do buddyzmu. 4 lipca 2023 Tybetańskie źródła podają, że w marcu policja zatrzymała czterech uczniów szkoły średniej z Ngaby (chiń. Aba) za „próbę ucieczki do Indii”. Czterech innych chłopców „zaginęło”. Według funkcjonariuszy są w rękach „grupy przestępczej”, ale krewni sądzą, że to „próba wymuszenia haraczu”. 1 lipca 2023 Dziennik Tybetański podaje, że w Tybetańskim Regionie Autonomicznym do Komunistycznej Partii Chin należy 446 100 osób (ponad 12 procent populacji), zrzeszonych w 23 tysiącach „podstawowych organizacji”, z których 1 600 ma status lokalnych komitetów. 24 czerwca 2023 Chiny informują o otwarciu największej na świecie elektrowni wodno-słonecznej w Kardze (chiń. Ganzi), w prowincji Sichuan, a wysiedleni Tybetańczycy skarżą się, że do tej pory nie otrzymali żadnych odszkodowań. 10 czerwca 2023 Lhaska policja ogłasza, że w ciągu dwóch dni „skontrolowano wszystkie gospodarstwa pod kątem nielegalnego odbierania transmisji satelitarnych”, konfiskując „ponad 50 urządzeń”. 9 czerwca 2023 Bhuczung Cering – działacz, analityk, członek delegacji prowadzących rozmowy z Pekinem i jeden z liderów International Campaign for Tibet – zostaje odznaczony prestiżowym Medalem Wolności Trumana-Reagana. 7 czerwca 2023 Władze chińskie – bez uprzedzenia – zmieniają nagle zasady, odbierając możliwość wyboru i zmuszając tybetańskich absolwentów szkół średnich do składania po mandaryńsku decydującego o przyszłości egzaminu gaokao. Przy okazji „mniejszości” tracą inny też „przywilej”: dodatkowe pięć minut na wypełnienie „wielkiego testu”. maj 2023 Internauci alarmują, że działająca od stycznia nowa formacja – nongguan, „straż wiejska” – zbroi się w Tybecie „jak jednostki policyjne”. 30 maja 2023 Xi Jinping zwołuje nadzwyczajne posiedzenie komisji bezpieczeństwa, podczas którego wzywa do przemyślenia „najgorszych scenariuszy” i przygotowania się na „burzliwe wody” w walce z zagrożeniami „wewnętrznymi i zewnętrznymi”. 27 maja 2023 Xinhua podaje, że najwyższe drzewo w Azji – cyprys himalajski (Cupressus torulosa) wysokości 102,3 m – rośnie w Kongpo, w dolinie Jarlung Cangpo (Brahmaputra). 25 maja 2023 Tybetańskie źródła informują, że Gesze Sonam Gjaco z Kirti w Ngabie (chiń. Aba) – zatrzymany w 2021 roku i skazany na dwa lata pozbawienia wolności za przekazanie datku Dalajlamie – „na skutek bicia stracił w więzieniu zdrowie”. Dopiero teraz okazuje się, że taką samą karę wymierzono jego siostrze Cering Lhamo. 23 maja 2023 Przewodniczący Xi Jinpinga przesyła list gratulacyjny obradującemu w Pekinie „Forum dla rozwoju Tybetu”, informując zebranych, że „szczęście jest najwyższym prawem człowieka”. 23 maja 2023 Władze chińskie zarządzają budowę zapory i wysiedlenie ośmiu tybetańskich wiosek w Rebgongu (chiń. Tongren), w prowincji Qinghai, strasząc mieszkańców „odebraniem odszkodowań” za ewentualne protesty. 23 maja 2023 Tybetańskie manuskrypty i ksylografy czterech medycznych tantr zostają wpisane przez UNESCO na Listę Pamięci Świata. 16 maja 2023 Chińskie media informują o usunięciu z partii – za „szereg nadużyć, utratę ideałów i przekonań, podkopywanie polityki zarządzania Tybetem w nowej epoce, korupcję, nepotyzm” itd. – Ji Guoganga, wiceprzewodniczącego legislatury Tybetańskiego Regionu Autonomicznego. 14 maja 2023 Tragiczny wypadek w kopalni, w stołecznym okręgu Maldrogongkar (chiń. Mozhugongka). Sześciu robotników zostaje uznanych za „zaginionych”. 8 maja 2023 „Wczoraj wieczorem poszedł na kolację z przyjaciółmi”. W wieku 52 lat umiera nagle Pema Ceten, najsłynniejszy, wielokrotnie nagradzany reżyser tybetański. 28 kwietnia 2023 Dalajlama konsekruje – „na odległość” – nowy klasztor i największą świątynię buddyjską w Tuwie. 28 kwietnia 2023 Chińskie portale społecznościowe żyją historią blogera, który znalazł „cuchnące zwłoki” pod łóżkiem w luksusowym hotelu, w Lhasie. Kilka dni później media podają, że podejrzany o zabójstwo został zatrzymany na stacji kolejowej w Chinach właściwych. 27 kwietnia 2023 Indyjska agencja informacyjna NDTV przyznaje się do błędu, usuwa zmanipulowane nagranie z lutowej audiencji w Dharamsali i przeprasza Tybetańczyków za szkalowanie Dalajlamy. 26 kwietnia 2023 Gonpo Kji po raz szósty demonstruje przed budynkiem sądu w Lhasie, domagając się ponownego rozpatrzenia sprawy brata, który odbywa karę dożywotniego więzienia za oszustwo podatkowe. Znów zostaje zatrzymana i pobita na komisariacie. 21 kwietnia 2023 Ambasador Chin we Francji oświadcza, że „suwerenność państw powstałych po rozpadzie Związku Radzieckiego, takich jak Ukraina, nie ma umocowania w prawie międzynarodowym”. 17 kwietnia 2023 Aresztowanie dwóch Chińczyków za prowadzenie (według Pekinu „nieistniejącego”) „nieoficjalnego komisariatu” w Nowym Jorku. 15 kwietnia 2023 Wielotysięczne demonstracje w Ladakhu przeciwko medialnej kampanii szkalowania Dalajlamy. 13 kwietnia 2023 Ambasada ChRL beszta na piśmie „polskiego urzędnika” – zostawiając mediom „rozpoznanie” w nim premiera Morawieckiego – za wypowiedzenie zdania: „Jeśli upadnie Ukraina, następny może być Tajwan”. kwiecień 2023 Władze chińskie ogłaszają nowe przepisy, które dodatkowo, „odgórnie” zaostrzą – wymuszając „aktywną sinizację” – rygory „Pełnego mechanizm długoterminowego zarządzania tybetańskimi klasztorami buddyjskimi”, obowiązujące w Tybetańskim Regionie Autonomicznym od 2012 roku. 10 kwietnia 2023 Niezależne źródła informują, że Xu Zhiyong – pekiński prawnik, „adwokat praw”, krytyk polityki Chin w Tybecie, inicjator ruchu „Obywatel” – został skazany na 14 lat więzienia. 10 kwietnia 2023 Dharamsala przeżywa największy kryzys medialny, wywołany zmanipulowaniem zdjęć z publicznej audiencji, podczas której Dalajlama droczył się z indyjskim chłopcem, pytającym, czy może się do niego przytulić. Tendencyjnie zmontowany film rozsyłają chińskie i rosyjskie boty, Pekin po raz pierwszy pozwala na pokazywanie w sieci twarzy Dalajlamy. 4 kwietnia 2023 Tybetańskie źródła informują, że dwudziestojednoletni Cephel, który stanął w obronie napastowanej żebraczki, został aresztowany we wrześniu 2022 roku za zabicie chińskiego żołnierza podczas „sprzeczki z szowinistycznymi wyzwiskami” w Serszulu (chiń. Shiqu), w Sichuanie. 2 kwietnia 2023 Pekin nadaje „normatywne” nazwy jedenastu miejscom na terenie indyjskiego stanu Arunaćal Pradeś, do których rości sobie prawa. 30 marca 2023 Władze „odzyskują” i mielą miliony egzemplarzy „Dziennika Ludowego”, gdyż w komentarzu (o potrzebie „jedności”) na piątej stronie zabrakło nazwiska Xi Jinpinga po słowie „towarzysz”. 20 marca 2023 Władze chińskie ogłaszają kampanię „sprzątania Lhasy”, w ramach której usuwają z ulic miasta – skarżących się na szykany – tybetańskich sprzedawców i straganiarzy. 20 marca 2023 Gonpo Kji zostaje zatrzymana za kolejny protest przed więzieniem, w którym odbywa karę dożywocia jej brat, Dordże Taszi. Przez całą noc jest bita i maltretowana w komisariacie. 19 marca 2023 Tybetańskie źródła informują, że pięćdziesięcioletni Jidam i „jego kolega” z lhaskiego Damszungu (chiń. Dangxiong) są od dwóch miesięcy więzieni za skrzyknięcie „nielegalnej grupy” ochotników, rzeźbiących w skałach modlitwy i mantry w intencji ofiar pandemii COVID. 18 marca 2023 Tybetański parlament na wychodźstwie przyjmuje „rezolucję wdzięczności” wobec Nancy Pelosi, byłej przewodniczącej Izby Reprezentantów. 17 marca 2023 Media informują o aresztowaniu dwóch mieszkańców Hongkongu za posiadanie ilustrowanej książeczki – o owcach broniących wioski przed wilkami – którą władze uznają za „wywrotową”. 15 marca 2023 Duchowi i polityczni przywódcy diaspory organizują w Dharamsali doroczne modły w intencji Dalajlamy: „My, Centralna Administracja Tybetańska, w imieniu Tybetańczyków w kraju i poza jego granicami oraz Bóstw Opiekuńczych Tybetu, kłaniamy się do Twoich stóp z jedną prośbą – żyj długo! – odnawiając niniejszym złożone Ci niewzruszone ślubowanie”. 14 marca 2023 Chińscy badacze informują o odkryciu śladów uprawy ryżu z VII wieku w tybetańskim Amdo i spekulują, że mógł on przywędrować tam z Nepalu, a nie, jak sądzono wcześniej, z Wietnamu. 13 marca 2023 Tybetańskie źródła podają, że Zangkar Dziamjang – uprowadzony przez policję w 2020 roku pisarz z Ngaby (chiń. Aba) w Sichuanie – został skazany na cztery lata więzienia za „separatyzm i rozpowszechnianie pogłosek na internetowych czatach” (czyli krytykowanie polityki językowej władz chińskich). 10 marca 2023 Partyjny ideolog Wang Huning zostaje mianowany – w rocznicę wybuchu powstania w Lhasie – przewodniczącym Ogólnochińskiej Ludowej Politycznej Konferencji Konsultatywnej (OLPKK). Na stanowisku jednego z dwudziestu trzech wice trwa (nieprzerwanie od 1959 roku) nieśmiertelny Phagpalha Gelek Namgjal. 8 marca 2023 Udzielając nauk w Dharamsali, Dalajlama „mimochodem” informuje o „rozpoznaniu” nowej inkarnacji Dżawdzandamby, najwyższego hierarchy buddyjskiego Mongolii. 6 marca 2023 Komitet ONZ, który monitoruje wywiązywanie się państw-stron z postanowień (podpisanego przez ChRL w 1997 i ratyfikowanego w 2001 roku) Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, krytykuje Chiny za „drastyczne ograniczanie możliwości korzystania z prawa do uczestniczenia w życiu kulturalnym, w tym prawa do nauczania języków, historii i kultury mniejszości”, „politykę asymilacji” w Tybecie, program nakazów pracy, osiedlanie (w ostatnich latach ponad dwóch milionów) nomadów i niszczenie miejsc kultu, domagając się między innymi „natychmiastowego zniesienia” systemu obowiązkowych szkół z internatem (w których umieszczono przymusem niemal milion tybetańskich dzieci) oraz „podjęcia wszelkich niezbędnych kroków w celu zagwarantowania prawa do zachowania własnej tożsamości kulturowej, uczestniczenia w życiu kulturalnym oraz używania ojczystego języka”. 4–12 marca 2023 Doroczne posiedzenia XIV Ogólnochińskiej Ludowej Politycznej Konferencji Konsultatywnej (OLPKK) oraz Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych (OZPL), teoretycznie poświęcone „rozwojowi społeczno-gospodarczemu”, a praktycznie: utrwalaniu władzy Xi Jinpinga, którego dwa kubki – odróżniające się także wzorem od przysługującego innym przywódcom jednego naczynia – dominują (bez żartów!) w komentarzach z kraju i świata. 2 marca 2023 Według Foreign Correspondents’ Club of China w 2022 roku żaden zagraniczny dziennikarz nie uzyskał zgody chińskich władz na odwiedzenie Tybetańskiego Regionu Autonomicznego. Po „rutynowej kontroli telefonu” na ulicy w Szigace policja zatrzymała dwudziestotrzyletnią Jangco za „utrzymywanie kontaktów z ziomkami za granicą”. 28 lutego 2023 Jan Lipavský, minister spraw zagranicznych Czech, spotyka się w Delhi – w przerwie obrad szczytu G20 – z Norzin Dolmą, szefową Departamentu Informacji i Spraw Zagranicznych tybetańskiego rządu na wychodźstwie. 17 lutego 2023 Przewodniczący Departamentu Pracy Frontu Jedności w Komitecie Centralnym Komunistycznej Partii Chin przyjmuje Gyaincaina (tyb. Gjalcen) Norbu z okazji Nowego Roku kalendarza tybetańskiego. Odpowiedzialny za „sprawy etniczne” aparatczyk wzywa „chińskiego Panczena” do „sumiennego realizowania oczekiwań przewodniczącego Xi Jinpinga oraz utrzymywania daleko posuniętej – ideologicznej, politycznej i czynnej – jedności z Komitetem Centralnym KPCh i towarzyszem Xi Jinpingiem jako jego jądrem”. W odpowiedzi lama obiecuje „sumiennie realizować oczekiwania przewodniczącego Xi Jinpinga, studiować i wdrażać postanowienia XX Zjazdu KPCh oraz aktywnie dostosowywać buddyzm tybetański do chińskiego kontekstu i społeczeństwa socjalistycznego”. 16 lutego 2023 Lokalne media informują, że rząd premiera Modiego przyjął „trójelementową strategię zabezpieczenia indyjskiej ziemi przed agresją Xi Jinpinga”: „utworzenie siedmiu nowych batalionów policji indyjsko-tybetańskiej, rewitalizację przygranicznych wiosek oraz budowę tunelu pod przełęczą Szingo-la w Ladakhu”. 15 lutego 2023 Władze chińskie ogłaszają, że otworzą dla pielgrzymów Norbulingkę, letni pałac Dalajlamów, po raz pierwszy wprowadzając wymóg legitymowania i spisywania danych wszystkich odwiedzających. 10 lutego 2023 Sikjong Penpa Cering mówi po spotkaniach z politykami w Waszyngtonie, że „prezydent Biden spotka się z Dalajlamą”. 8 lutego 2023 Władze lokalne zapowiadają, że do 2035 roku zbudują 58 (pięćdziesiąt osiem!) nowych lotnisk w Tybetańskim Regionie Autonomicznym. 1 lutego 2023 W TRA wchodzi w życie nowa ustawa o cyberbezpieczeństwie, zaostrzająca kary za wirtualny „separatyzm”. 31 stycznia 2023 Policja ponownie zatrzymuje Gonpo Kji, która protestuje przed budynkiem sądu ludowego w Lhasie przeciwko „niesprawiedliwemu” wyrokowi brata, Dordże Tasziego. 30 stycznia 2023 Petr Pavel, nowo wybrany prezydent Czech, informuje w mediach społecznościowych, że rozmawiał z prezydent Tajwanu, i zapowiada „zacieśnienie współpracy”, odwołując się do „wspólnych wartości: wolności, demokracji i praw człowieka”. 29 stycznia 2023 Telo Tulku – zwierzchnik buddystów w Kałmucji i przedstawiciel Dalajlamy (który go „rozpoznał” inkarnowanego lamę w urodzonym w USA chłopcu) w Rosji – informuje, że władze w Moskwie uznały go za „zagranicznego agenta”, i ogłasza swoją rezygnację, prosząc mnichów o wybranie spośród siebie Szadzin („Najwyższego”) Lamy, który „w obecnych okolicznościach będzie najlepiej służył Republice Kałmucji”. Wcześniej Telo Tulku publicznie krytykował rosyjską inwazję na Ukrainę. 26 stycznia 2023 Gesze Phende Gjalcen – mnich z Lithangu (chiń. Litang) w prowincji Sichuan zatrzymany w marcu 2022 roku za „mediowanie między zwaśnionymi stronami” – umiera w lokalnym więzieniu. 26 stycznia 2023 Sonam Frasi, przedstawiciel Dalajlamy w Europie Północnej i Środkowej – po raz pierwszy w historii anonsowany na sali obrad przez prowadzącego obrady marszałka – składa wizytę w Sejmie, w którym spotyka się z marszałek Małgorzatą Kidawą-Błońską i, kierowanym przez posłankę Monikę Wielichowską, Parlamentarnym Zespołem na rzecz Tybetu. 24 stycznia 2023 Policja zatrzymuje na dwa dni i karze astronomiczną grzywną studenta, który organizował uroczystości noworoczne w Zungczu (chiń. Songpan), w prowincji Sichuan i umieścił na scenie chorągiew buddyjską zamiast chińskiej flagi. 17 stycznia 2023 Co najmniej 28 osób ginie w lawinie, która zasypała wylot tunelu drogowego w Njingtri (chiń. Lingzhi). 11 stycznia 2023 Nie uzyskawszy odpowiedzi w ciągu dwóch miesięcy, specjalni sprawozdawcy ONZ – do spraw mniejszości; praw kulturowych; edukacji; wolności religii i przekonań – upubliczniają list do władz w Pekinie, w którym wyrażają „poważne zaniepokojenie polityką asymilacji kultury tybetańskiej poprzez szereg opresyjnych działań, wymierzonych w instytucje edukacyjne, religijne i językowe”. 3 stycznia 2023 Jego Świątobliwość kładzie kamień węgielny pod Instytut Antycznej Mądrości Tybetu i Indii w Bodh Gai, miejscu Przebudzenia historycznego Buddy. 27 grudnia 2022 W apogeum milionów zakażeń Chiny formalnie „otwierają” dla turystów Dżokhang i inne sanktuaria Tybetu – do tej pory zamknięte dla wiernych z powodu pandemii. 26 grudnia 2022 W Bodh Gai, miejscu Przebudzenia historycznego Buddy, Dalajlama inauguruje pięcioletni „program wymiany” dla mnichów tradycji palijskiej i sanskryckiej. 20 grudnia 2022 Indyjskie stowarzyszenie „Tradycji Nalandy” ogłasza, że „buddyści z Himalajów” nigdy nie uznają Dalajlamy „mianowanego przez władze chińskie”. 17 grudnia 2022 Z okazji rocznicy reformatora Congkhapy i tradycyjnego „święta światła” władze chińskie przypominają sobie nagle o (całkowicie przemilczanym w mediach po zniesieniu drakońskich restrykcji) „zagrożeniu epidemiologicznym” i zabraniają wiernym odwiedzania klasztorów oraz zapalania lampek w świątyniach buddyjskich. 13 grudnia 2022 Indie informują o (pierwszym od ponad roku) „starciu” z Chinami na „spornej” granicy w Tałangu, w stanie Arunaćal Pradeś. 9 grudnia 2022 Amerykańska administracja wpisuje na czarną listę dwóch chińskich aparatczyków – Wu Yingjie, byłego sekretarza partii w Lhasie, i Zhanga Hongbo, lokalnego komendanta policji – za „drastyczne łamanie praw człowieka” w Tybecie. 5 grudnia 2022 Policja zatrzymuje cztery młode Tybetanki – Delhę, Kelsang Dolmę, Zamkar i Deczen – za udział w proteście przeciwko reżimowi polityki „zero COVID” w Chengdu, stolicy prowincji Sichuan. 27 listopada 2022 Lokalne źródła informują o „jawnej dyskryminacji” zatrzymanych po październikowym proteście przeciwko reżimowi polityki „zero COVID”: „Chińczyków zwolniono następnego dnia i ukarano odebraniem państwowych dopłat; Tybetańczycy, głodzeni i bezustannie przesłuchiwani, spędzili dwa tygodnie w izolatkach”. 17 listopada 2022 Władze chińskie – po raz kolejny – ogłaszają zniesienie pandemicznych restrykcji w Lhasie, ale tybetańscy mieszkańcy miasta twierdzą, że w wielu kwartałach wciąż obowiązuje dawny reżim, uniemożliwiający choćby powrót do pracy. 10 listopada 2022 Twórcy ogłaszają – zdaniem Tybetańczyków „wymuszoną” przez władze chińskie – likwidację działającej od 2018 roku popularnej tybetańskojęzycznej aplikacji mobilnej GangYang, która umożliwiała publikowanie materiałów wideo, transmisje i zakupy internetowe. 8 listopada 2022 Tybetańskie źródła informują, że Dzigme Gjaco – mnich i student Uniwersytetu Buddyjskiego w Silingu (chiń. Xining), w prowincji Qinghai – jest przetrzymywany w areszcie od czerwca 2021 roku za „obdarowanie kolegów tomikiem wierszy z okazji zdania egzaminów”. 4 listopada 2022 Dharamsala podaje, że w latach 2012–21 liczba tybetańskich dzieci, uczących się w szkołach diaspory, w Indiach, spadła z 20128 do 9700, czyli o 51,8 procent. 4 listopada 2022 Chiny nadają imiona czterech żołnierzy (źródła indyjskie mówiły o kilkudziesięciu ofiarach) poległych w dolinie Galwan w czerwcu 2020 roku mostom na szosie G129 łączącej Tybet z Turkiestanem Wschodnim (chiń. Xinjiang). 4 listopada 2022 Tybetańskie źródła podają, że Gesze Sonam Gjaco – zatrzymany w kwietniu 2021 roku „mistrz dyscypliny” z klasztoru Kirti w Ngabie (chiń. Aba), w prowincji Sichuan – został skazany na dwa lata więzienia za przekazanie symbolicznego datku z prośbą o modlitwę Dalajlamy. październik 2022 Sześćdziesięcioośmioletnia Dolma Kji z Ngaby (chiń. Aba) zostaje zatrzymana na trzy tygodnie, ukarana grzywną w wysokości 30 tysięcy yuanów (19 tys. PLN) i na pięć lat pozbawiona „prawa do podstawowej opieki medycznej” za przekazanie „osobie trzeciej” datku z prośbą o wręczenie go Dalajlamie w Indiach. 29 października 2022 Indyjskie media informują o zatrzymaniu w Delhi (pod zarzutem szpiegostwa, fałszerstwa i oszustwa) „Chinki udającej tybetańskiego mnicha”. 26 października 2022 Niezależne źródła informują o co najmniej dwóch masowych protestach przeciwko – rzekomo zniesionym po zakończeniu partyjnego zjazdu – ponaddwumiesięcznym restrykcjom polityki „zero COVID” w Lhasie. To pierwsze uliczne demonstracje w stolicy Tybetu od krwawo stłumionych wystąpień w 2008 roku. 24 października 2022 Amerykański departament sprawiedliwości informuje o postawieniu zarzutów 13 Chińczykom, którzy próbowali „nielegalnie wywierać wpływ” i prześladować ziomów „w imieniu ChRL” na terytorium Stanów Zjednoczonych. 19 października 2022 Koreańskie media podają, że minister obrony RP musiał odwołać wizytę w Seulu, ponieważ Chiny nie pozwoliły na przelot polskiego rządowego samolotu nad swoim terytorium. Warszawa oficjalnie tłumaczy incydent „usterką” maszyny. 16 października 2022 Pracownicy chińskiego konsulatu w Manchesterze – w tym konsul generalny – wciągają do środka i biją jednego z demonstrantów. 13 października 2022 Chińska policja zatrzymuje pięciu Tybetańczyków z Gologu (chiń. Guoluo) w prowincji Qinghai, „zamieszanych” w zaśpiewanie piosenki o Dalajlamie podczas dorocznego całodobowego internetowego konkursu, który zostaje przerwany przez cenzorów po godzinie. październik 2022 Władze chińskie zakazują „wychodzenia z domów i rozmawiania” o przenoszonej przez gryzonie dżumie płucnej, na którą pod koniec września zmarło dwóch Tybetańczyków w Conie (chiń. Cuona), w TRA. 12 października 2022 Administracja prezydenta Bidena ogłasza nałożenie sankcji, które nie tylko zamykają Pekinowi dostęp do najbardziej zaawansowanych amerykańskich technologii (produkcji czipów), ale też znacząco ograniczają przepływ wiedzy i kapitału intelektualnego, zakazując współpracy z ChRL już nie samym firmom, ale także obywatelom, rezydentom i osobom pracującym na terenie USA. 12 października 2022 Chińskie media cytują aparatczyków, według których „połowa terytorium” Tybetańskiego Regionu Autonomicznego jest otoczona „czerwoną linią”, czyli zamknięta dla ludzi – w tym rdzennych mieszkańców – w imię ochrony środowiska naturalnego. 12 października 2022 BBC ujawnia, że 70 procent datków zbieranych na całym świecie za pośrednictwem aplikacji TikTok jest przejmowanych przez chiński koncern. 11 października 2022 Nowy rząd Wielkiej Brytanii zapowiada formalne uznanie ChRL za „zagrożenie” (a nie „ustrojowego rywala”). 9 października 2022 „Rząd o was nie dba? Hola! Wszystkich Tybetańczyków w Lhasie należałoby eksterminować!” Chinka – zidentyfikowana przez policję jako „Liu” – zostaje zatrzymana po opublikowaniu rasistowskiej wiadomości na portalu WeChat. 6 października 2022 Dwoma głosami – z poparciem między innymi Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Kataru, Sudanu, Kazachstanu, Uzbekistanu i Nepalu oraz wstrzymującymi się od głosu Ukrainą i Indiami – Pekin blokuje debatę w Radzie Praw Człowieka ONZ na temat prześladowania Ujgurów. 5 października 2022 Jego Świątobliwość Dalajlama gratuluje Nagrody Nobla prof. Antonowi Zeilingerowi, z którym „na przestrzeni lat odbył wiele owocnych dyskusji fizyce kwantowej”. 27 września 2022 Ngodup Cering – taksówkarz z Darcedo (chiń. Kangding) w prowincji Sichuan – zostaje zakatowany „bez powodu” na lokalnym komisariacie. Według lokalnych źródeł młody mężczyzna woził jedzenie do domu starców. Funkcjonariusze mieli go najpierw bić za „wyręczanie państwa”, potem za „robienie min”, a na koniec za to, że „nie mógł ustać”. 25 września 2022 „Sytuacja jest nie do zniesienia, ale błagam – samobójstwo nie jest żadnym rozwiązaniem”. Tybetańskie źródła informują o samobójstwach co najmniej pięciu osób, które w ciągu trzech dni odebrały sobie życie z powodu „covidowych” restrykcji w Lhasie. 22 września 2022 Fu Zhenghua – były minister sprawiedliwości nadzorujący niezliczone kampanie antykorupcyjne – zostaje skazany na karę śmierci („w zawieszeniu” na dwa lata) za przyjmowanie wielomilionowych łapówek. Dzień później taki sam wyrok słyszy Fu Zhenghua, były komendant policji w Pekinie, co komentatorzy zgodnie interpretują jako „lekcję dla aparatczyków” przed zjazdem partii. 20 września 2022 Tybetańskie źródła informują, że policjanci „zakatowali na śmierć” pięćdziesięciodwuletniego Czugdara, jednego z pięciu zatrzymanych 24 sierpnia za „organizowanie buddyjskich modłów i zawieszanie flag modlitewnych” w Sertharze (chiń. Seda), w prowincji Sichuan. Funkcjonariusze „próbują zatuszować sprawę”, proponując bliskim „odszkodowanie” i odmawiając wydania zwłok bez podpisania oświadczenia o „zgonie z przyczyn naturalnych”. 20 września 2022 Chińskie media donoszą o setkach postępowań i kilkunastu ukaranych administracyjnie za „pogłoski” związane z polityką „zero COVID” (zamykaniu niezarażonych z chorymi, braku żywności w ośrodkach izolacyjnych itd.). 18 września 2022 Nazajutrz po bezprecedensowych publicznych przeprosinach – za piętnowane w setkach postów „niedogodności” i (nienazwaną wprawdzie po imieniu) nieudolność – władz miasta, lhaskie Biuro Bezpieczeństwa Publicznego wydaje komunikat, strasząc karami za „fabrykowanie i rozpowszechnianie pogłosek oraz wzywanie do nielegalnych zgromadzeń w celu stwarzania problemów”.